کلمات کلیدی:
به گزارش سرویس «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) ،
به گفته دانشمندان، به نظر میرسد که این دو سیاه چاله در واحد زمانی که
یک دقیقه کیهانی گفته میشود، در حال چرخیدن در مدار یکدیگر هستند.
بر اساس مشاهدات اخترشناسان، این پدیده در مرکز یک کهکشان دور دست مشاهده شده است.
محققان میگویند این کهکشان دور دست پس از تصادم دو کهکشان جدا از هم شکل گرفته است.
دانشمندان
درباره این سیاه چالههای دو قلو میگویند: این دو سیاه چاله غول پیکر در
مداری حدود 5 میلیارد سال نوری از زمین در مدار خود قفل شدهاند.
مشاهده این دو سیاه چاله توسط رصدخانه «آپاچی پونیت» در نیومکزیکو صورت گرفته است.
تود
بروسون، ستاره شناس رصدخانه اخترشناس اپتیک ملی توکسون در ایالت آریزونا
که سرپرستی تیم تحقیقاتی در این پژوهش را بر عهده داشته است در این زمینه
اظهار داشت: اطلاعات به دست آمده از رصدخانه «آپاچی » بهترین مدرکی است که
تا این زمان در باره سیاه چالههایی که با چرخیدن به دور یکدیگر، پدیده
رقص کیهانی را خلق میکنند، به دست آمده است.
این پدیده با عنوان منظومه دوگانه شناخته شده است.
دانشمندان
معتقدند تمام یا حداقل اکثر کهکشانها در مرکز خود دارای سیاه چالههای
غول پیکر هستند، برای مثال کهکشان راه شیری ما در مرکز خود سیاه چالهای
دارد که حدود سه میلیون بار حجیمتر از خورشید است.
کلمات کلیدی:
کلمات کلیدی:
کلمات کلیدی:
از امروزتا 2 هفته تصمیم گرفتم که مطالبی را که در وبلاگ به هم ریخته شده اند درست کنم
کلمات کلیدی:
«مشاهده
قطره آبی که من در زیر میکروسکوپ می بینم و دورترین ستاره ای که با تلسکوپ
تماشا می کنم، مرا به حیرت و اعجاب وامی دارد، به قدری نظم و ترتیب در
عالم طبیعت وجود دارد که ممکن است برای آن قوانین محکم و ثابت وضع کرده و
حکم هر پدیده را قبل از حدوثش بیان نمود. اینکه بشر عمر خود را برای کشف
قوانین طبیعی صرف می کند فقط از این جهت است که به وجود و صحت آن قوانین
مطمئن است و بدون این اطمینان تفحصات علمی بی فایده می شدند. اگر فرض کنیم
که پیدایش پدیده تابع قوانین طبیعی نبوده و تابع تصادف باشند همه تجربه ها
بی فایده خواهند شد. زیرا در تکرار تجربه ای معین، نتایج مختلف به دست
خواهد آمد و به معلومات بشر چیزی افزوده نخواهد شد. پس در پشت این نظم
باید قادر متعالی باشد چون بدون یک حکمت عالیه، وجود نظم و ترتیب امکان
پذیر نیست. در همه جا قدرت خدایی مشهود است و هر قانون طبیعی که کشف می
شود با صدای بلند می گوید: «خدا واضع من است و بشر کاشف من.» » «دکتر
سیسیل بویس هامان (زیست شناس)».
هر یک از سلول های بدن هر موجود پیشرفته و از جمله آدمی در درون هسته خود
حاوی دستورالعمل خارق العاده ای است که ژنوم (Genome) نامیده می شود و
فعالیت آن را رقم می زند. ژنوم که از الفبای چهار حرفی آدنین (A)،
گوانین(G)، سیتوزین (C) و تیمین (T) تشکیل شده و در شکل یا ترکیب
نوکلئوتیدها نوشته شده است دربردارنده عموم نشان ویژگی های فیزیکی و
بسیاری از خصوصیات رفتاری هر فرد است که از نظر زیست شناختی جایگاه تک تک
افراد را در میان آدمیان متمایز می سازد.
هر موجود زنده به طور معمول در اثر فرآیندهای تنظیم کننده تمایز، از یک
سلول تخم نخستین بر اثر تقسیمات متوالی و بی شمار میتوزی ایجاد می شود. از
لحظه شکل گیری این سلول، تا مراحل بلوغ و سرانجام مرگ زیستی موجود، سلول
های جاندار از جنبه های متعدد و متنوع مانند شکل شناسی، فیزیولوژی،
بیوشیمیایی و تقسیم کار متمایز می شوند و تفاوت های شکلی، عملی و رفتاری
برجسته ای را نشان می دهند. ایجاد تمایز و تخصص در سلول ها در شرایطی است
که به طور معمول در هسته تمام سلول های یک جاندار، تمام ژن های فرد وجود
دارد. مسیری را که اطلاعات وراثتی و هریک از ژن ها در شرایط طبیعی طی می
کنند تا- با همکاری عامل های فراوان- فنوتیپ یک جاندار را رقم زنند، مسیری
بسیار پیچیده، فوق العاده دقیق و کاملاً حساب شده است.
کنترل و تنظیم بیان ژن یا میزان تولید یک فرآورده ژنی در سطوح مختلف مانند
رونویسی و ترجمه، عملکردی پایه ای و ضروری برای تمام موجودات به شمار می
آید. این فرآیند کلیدی، بسیار دقیق و پیچیده، به عنوان یک پیش نیاز (مقدمه
واجب) برای تولید و ابقا یا نگاهداری (نسبی) انواع فراوان تیپ های متفاوت
بافتی و سلولی، برای یک موجود ضروری است. تنظیم بیان ژن، در دو دسته
موجودات (پروکایوت ها و یوکاریوت ها)، به رغم شباهت های اساسی، تفاوت های
متعدد نیز دارد.
گرچه هر سلول سوماتیک دارای دستور کار یکسانی است، اما انواع مختلف سلول
ها _ مانند پوست، کبد و ریه- با مکانیسم های تنظیمی بسیار دقیق و ظریف،
برای تعیین و انجام عملکردهای فرد، بخش های متفاوتی از این دستورالعمل را
به کار می برند. به بیان دیگر در هر زمانی تمام ژن های موجود در هسته سلول
یک جاندار _ که در انسان رقمی در حدود30 هزار ژن ساختاری برآورد شده است
فعال نیست. بلکه در هر بافت درصد ناچیزی از ژن های مشخصی فعالیت دارند.
بنابراین صرف نظر از ژن های ویژه _ مانند ژن های مربوط به ایجاد rRNA ها و
tRNAها- که به دلایلی روشن باید در همه سلول ها فعال شوند درصد بسیار
بالایی از ژن ها در بافت های مختلف به شیوه ای متفاوت- از جمله برای دوره
کوتاهی از زمان و در مرحله ویژه ای از زندگی موجود- فعال می گردند. نکات
مورد اشاره در بالا و تاکید دوباره بر این نکته مهم که ژن های بی شمار
موجود در هسته سلول های یک فرد، فعالیت ها، عملکردها و رفتارهای بسیار
متنوع از خود بروز می دهند، به صراحت بر حضور یک سیستم بسیار منظم، دقیق،
منسجم، هماهنگ و در عین حال پیچیده از تنظیم ژنتیکی در خلال دوره زندگی یک
موجود دلالت می کنند.
اطلاعات موجود در دستور کار یا ژنوم که به یک تخمک لقاح یافته این امکان
را می دهد که بتواند مراحل مختلف جنینی را سپری کرده و به یک نوزاد و سپس
یک فرد بالغ تبدیل شود، در واقع یکی از برجسته ترین رویدادهای زیست شناسی
سلولی و مولکولی به حساب می آید. در این باره بیشتر توضیح می دهیم:
یک ژن _ ساختاری _ ناحیه ویژه ای از DNA با طولی مشخص از نوکلئوتیدها است
که اطلاعات لازم را برای تولید یک پروتئین معین دارا است. سلول ها هزاران
نوع پروتئین مختلف می سازند. بیان ژن فرآیندی است که در خلال آن اطلاعات
موجود در DNA در فرآیندی پیچیده، دقیق و زمان بندی شده به پروتئین تبدیل
می شود. بر فرآیند بیان ژن شبکه های تنظیمی دقیق و کنترل بسیار شدید،
هماهنگ و منسجمی حاکم است. یادآوری می نماید که چنین کنترل انتخابی و حساب
شده بیان ژن هاست که موجودات پرسلولی (پیشرفته) را به تمایز و دارا بودن
سلول ها و بافت های مختلف قادر می سازد، زیرا که به طور کلی تمام سلول های
بدنی (سوماتیک) یک فرد دارای اطلاعات ژنتیکی یکسانی هستند. این مکانیسم
های کنترلی به موجودات ابتدایی نیز اجازه می دهند تا خود را با تغییرات
محیط پیرامون خود به سرعت وفق دهند.
چگونگی بیان هریک از ژن های بی شمار ساختاری و در نتیجه تولید پروتئین های
متنوع از جمله عناصر کلیدی است که به طور مثال موجب تشخیص یک سلول مغزی از
یک سلول ماهیچه ای _ با وظایف متفاوت- می شود.
برای بهتر نشان دادن پیچیدگی تنظیم عملکرد ژن ها، ارائه نمونه هایی _ به
عنوان مشتی از خروار- خالی از فایده نیست: در برخی از موارد پروتئین های
تنظیم کننده نقش بازدارندگی دارند. این پروتئین های ویژه با اتصال به مکان
یا مکان های خاصی از یک ژن، بیان آن را سد می کنند و در مواردی دیگر به
مثابه افزایش دهنده، بیان ژن را تشدید می نمایند. هر پروتئین تنظیمی نیز
دارای ژن خاص خود است و چنین است که یک ژن بر بیان ژنی دیگر تاثیر می
گذارد.
از این منظر، شناسایی دقیق تمام عامل های کنترلی، نقش هر یک و چگونگی
مدیریت سلول در تنظیم بیان ژن از جمله اصلی ترین صحنه های تلاش هیجان
انگیز زیست شناسان مولکولی را تشکیل داده است. در واقع مکانیسم های تنظیم
کنندگی بیان ژن، نیازمند انواع فراوانی از ردیف های خاص نوکلئوتیدی و نیز
پروتئین های فراوانی برای تشخیص این ردیف ها است.
? مولکول DNA، مرکز ثقل علوم زیستی
برای درک بهتر مفاهیم اساسی تنظیم عملکرد ژن ها، اشاره ای گذرا بر
کالبدشکافی برخی از رخدادهای کلیدی که به عنوان مقدمات واجب مطرح هستند
خالی از فایده نیست: تمام نشان ویژگی های موجود زنده بر ماده وراثتی آن
متکی است و به زبان زیست شناسی هیچ ماده ای به این اهمیت وجود ندارد.
مولکول DNA مرکز ثقل و قلب تپنده علوم زیستی است. این ماده است که ویژگی
های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی، تشریحی و رفتارهای زیستی خاصی را در جاندار
پدید می آورد. تاثیر ژنتیک در سراسر قلمرو زندگی جانداران موجب شده است که
این رشته شیرین و جالب از اهمیت راهبردی برخوردار شود. مولکولDNA براساس
برنامه ریزی همه جانبه، منسجم و منظم علاوه بر دارا بودن کلید معماری
پروتئین ها یعنی تعیین دقیق ساختار و عملکرد آنها و از جمله آنزیم ها،
دربردارنده تمام دستورالعمل های مربوط به اعمال حیاتی و فرآیندهای زیستی
موجود زنده مانند رشد، تمایز، تقسیم و تولید مثل است. در پژوهش های
راهبردی مهندسی ژنتیک نیز اسیدهای نوکلئیک و به ویژه مولکولDNA دارای نقش
کلیدی و مرکزی است.
اطلاعات ژنتیکی موجود در مولکول DNA، طی فرآیندی به نام رونویسی به
مولکولRNA انتقال می یابد. در این فرآیند فوق العاده دقیق، درکنار دیگر
شرایط و عوامل لازم، دسته ای از آنزیم ها به نام RNA پلیمرازها به طور
حساب شده ایفای نقش می کنند. برخی از RNA های حاصله-rRNA ها و tRNAها-
دارای نقش ساختاری و عملکردی مشخص به خود هستند. اما بسیاری از آنها به
صورت mRNA بوده و تولید تمام پروتئین های سلولی را برعهده دارند. mRNAها
در واقع بین مولکولDNA و پروتئین ها نقش واسط دارند. به بیانی دیگر وظیفه
رهبریDNA و ژن ها در تولید پروتئین ها را برعهده دارند.
در موجودات پیشرفته، مولکول های اولیه RNA واقع در هسته سلول باید ردیفی
از عملیات خاص، دقیق، متوالی و پیچیده را پشت سر نهند و مورد تغییرات
متنوع شیمیایی قرار گیرند تا سرانجام مولکول mRNA در شکل بالغ و کامل خود
با مهاجرت از هسته به سیتوپلاسم سنتز پروتئین را آغاز کند. چگونگی سنتز
پروتئین نیز فرآیندی دقیق و پیچیده است و اجزا و عوامل ضروری متعددی در
تحقق آن مشارکت دارند به نحوی که فقدان یا کاستی در هریک از آنها، انجام
فرآیند ترجمه را با دشواری مواجه ساخته یا ناممکن می نماید.
? از شگفتی های تنظیم بیان ژن
پروتئین ها که کلید معماری آنها در دست ژن ها است دارای نقش های حیاتی
متنوع و فراوانی هستند. به طور نمونه، این مولکول ها از یک سو به عنوان
«مصالح ساختاری» در مجموعه های حیاتی برای گردهمایی سلول یا برپایی موجود
زنده وارد هستند و از دیگر سو به مثابه معمار این مجموعه ها ایفای نقش می
کنند. و از طرفی با ماموریت هایی مانند پیام رسانی و گیرندگی پیام «بین
معمار و مصالح»، وظیفه خطیر تنظیم و کنترل فرآیندهای حیاتی سلول مانند
بیان ژن ها و چگونگی این بیان را نیز برعهده دارند. به علاوه، آنزیم ها که
خود از جمله مهمترین پروتئین ها به حساب می آیند، تمام واکنش های شیمیایی
را کاتالیز و امکان پذیر می سازند.
آنچه مسلم است روابط بین DNA، RNA و پروتئین بسیار حساب شده و پیچیده است
و مستلزم همکاری تنگاتنگ، سازماندهی همه جانبه و دقتی شگرف است.
شایان تاکید است که بین مقدار یک پروتئین ویژه در یک سلول معین و میزان
mRNA موجود در آن سلول، رابطه مستقیمی وجود دارد. نیز در موارد نسبتاً
زیادی، یک ژن منفرد ممکن است رموز ژنتیکی بیش از یک پروتئین را دارا باشد
یعنی از اطلاعات ژنتیکی محدود و مشخصی، چندمنظوره استفاده شود. این امر به
ویژه نیازمند سلسله عملیات متفاوتی است که در مسیر پردازش و ویرایش -
رونوشت اولیه RNA.
(hnRNA)_ اینگونه ژن ها رخ می دهد. اندکی تامل در این رخدادها به روشنی
نشان می دهد که چنین ماموریت هایی تا چه اندازه باید حساب شده باشد. به
بیان دیگر، در این موارد، اینکه کدام پروتئین در کدام زمان، و در کدام
سلول ایجاد شود، رویکردی است که براساس مکانیسم های تنظیم سلولی و مبتنی
بر مقتضیات و نیازهای (کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت) سلول شکل می گیرد.
این رخدادها، به نوبه خود، نیز ویژگی های متفاوت سلول های یک موجود منفرد
را به روشنی تبیین می کند.
تاکید می نماید که تنظیم ژنی در واقع موجب تخصصی شدن سلول ها می شود و
حدود 250 سلول مختلف که از نظر ساختاری و عملکردی با هم تفاوت دارند، در
بدن آدمی شکل می گیرد و چنین است که یک سلول کبد هرگز سلول ماهیچه ای نمی
شود (و برعکس). بنابراین برای تعیین هویت و سرنوشت هر سلول، در رخداد
تمایز نیز نمایشی شگرف از همکاری حساب شده، پیچیده و تنگاتنگ ژن ها به
صورت آبشاری از رخدادهای مرحله ای و پلکانی حضور و نمودی ممتاز دارد. در
این مسیر اگرچه هنوز بی خبری های قابل توجهی داریم، اما شمار فراوانی از
ژن های تنظیم کننده و پروتئین های دخیل در آن شناسایی شده است.
پژوهش های بسیار گسترده نشان داده است که اکثریت بسیار بالایی از تصمیمات،
ویژه بافتی است که مقرر می دارد در هر بافتی، پروتئین های معینی تولید می
شود. این سطح از تنظیم در محدوده رونویسی است و تنظیم در این سطح است که
ظاهراً بیشترین اثر را بر روی فنوتیپ فرد می گذارد. این سخن نافی
رویکردهای تنظیمی در سطوح متعدد پس از رونویسی نیست. درک دقایق و جزئیات
چگونگی این انتخاب و تصمیم سازی ها در گرو به بار نشستن پژوهش های وسیع در
دست انجام است.
اینکه برخی از فرآورده های ژنی در تمام طول حیات سلول ضروری است و چنین ژن
هایی باید همواره بیان شوند و به اصطلاح تعطیل بردار نیستند، اینکه عملکرد
شماری از ژن ها در عموم سلول ها مشاهده می شود، اینکه بسیاری از ژن ها نقش
تخصصی تری دارند و در واقع، حسب ضرورت، در زمان های معینی در سلول- برای
یک بار و یا به طور متناوب _ بیان می شوند و... همه و همه بر نظمی شگرف و
هدفدار در عملکرد ژن ها و سلول ها تاکید دارد.
بنابراین سطوح یا مکانیسم های کنترل بیان ژن، در یکی از اصلی ترین
کارکردهای خود، کنترل کننده مقدار فرآورده مورد نیاز سلول است که میزان آن
دست کم به دو عامل کلیدی وابسته است: میزان ساخته شدن (یعنی چند مولکول از
فرآورده ژن در واحد زمان مورد نیاز است) و تجزیه و تخریب (یعنی چند مولکول
در واحد زمان شکسته می شود، این میزان ظاهراً نسبتاً ثابت باقی می ماند).
برآیند و نتیجه این کارکرد شگرف، یک تراکم یا غلظت پایدار اما متفاوت برای
هر فرآورده ژنی در سلول ایجاد می کند. رخداد تنظیم ژنی به طور مشخص در
موجودات یوکاریوت، این امکان را نیز فراهم می آورد که در بسیاری از موارد
یک ژن به منظور بهینه کاری از انعطاف پذیری فوق العاده ای برخوردار باشد.
به طور مثال، برحسب نیازها و مقتضیات زمانی و مکانی سلول، با حذف متفاوت
اینترون ها از یک ژن واحد، شکل های متفاوتی از mRNA ایجاد شود که طبیعتاً
فرآورده های متفاوتی در پی خواهد داشت. به طور مثال، رونوشت اولیه ژن
کالسی تونین دارای 6 اگزون است که به دو صورت پیرایش می شود: اگزون های
4-1 در تیروئید، کالسی تونین را تولید می کند و تمام اگزون ها (به استثنای
اگزون 4) در هیپوتالاموس، پروتئین شبه کالسی تونین را ایجاد می کند.
همچنین با رخداد فوق العاده دقیق ویرایش RNA، راهکاری ارزشمند برای تولید
دو یا بیشتر پروتئین متفاوت از یک ژن در اختیار مدیریت اقتصاد سلول قرار
می گیرد.
کلمات کلیدی:
در
آزمایش تامسون از اثر میدان الکتریکی و میدان مغناطیسی استفاده شده است.
دستگاهی که در این آزمایش مورد استفاده قرار گرفته است از قسمتهای زیر
تشکیل شده است:
الف
) اطاق یونش که در حقیقت چشمه تهیه الکترون با سرعت معین می باشد بین کاتد
و آند قرار گرفته است. در این قسمت در اثر تخلیه الکتریکی درون گاز ذرات
کاتدی ( الکترون ) بوجود آمده بطرف قطب مثبت حرکت می کنند و با سرعت معینی
از منفذی که روی آند تعبیه شده گذشته وارد قسمت دوم می شود. اگر بار
الکتریکی q تحت تاثیر یک میدان الکتریکی بشدت E قرار گیرد، نیروییکه از طرف میدان بر این بار الکتریکی وارد می شود برابر است با:
F= q.E
در آزمایش تامسون چون ذرات الکترون می باشند q = -e بنابراین:
F= -eE
از طرف دیگر چون شدت میدان E در جهت پتانسیلهای نزولی یعنی از قطب مثبت بطرف قطب منفی است بنابراین جهت نیرویF در خلاف جهت یعنی از قطب منفی بطرف قطب مثبت می باشد. اگرx فاصله بین آند و کاتد باشد کار نیروی F در
این فاصله برابر است با تغییرات انرژی جنبشی ذرات . از آنجاییکه کار انجام
شده در این فاصله برابراست با مقدار بار ذره در اختلاف پتانسیل موجود بین
کاتد وآند بنابراین خواهیم داشت
ev0 =½m0v2
که در آن v0 اختلاف پتانسیل بین کاتد و آند e بار الکترون v سرعت الکترون و m0 جرم آن می باشد. بدیهی است اگر v0 زیاد
نباشد یعنی تا حدود هزار ولت رابطه فوق صدق می کند یعنی سرعت الکترون
مقداری خواهد بود که می توان از تغییرات جرم آن صرفنظ نمود . بنابراین
سرعت الکترون در لحظه عبور از آند بسمت قسمت دوم دستگاه برابر است با:
v = ?(2e v0/ m0)
ب) قسمت دوم دستگاه که پرتو الکترونی با سرعت v وارد آن می شود شامل قسمتهای زیر است :
1- یک خازن مسطح که از دو جوشن A وB تشکیل شده است اختلاف پتانسیل بین دو جوشن حدود دویست تا سیصد ولت می باشد اگر پتانسیل بین دو جوشن را به v1 و فاصله دو جوشن را به d نمایش دهیم شدت میدان الکتریکی درون این خازن E = v1/d خواهد بود که در جهت پتانسیلهای نزولی است.
2- یک آهنربا که در دو طرف حباب شیشه ای قرار گرفته و در داخل دو جوشن خازن: یک میدان مغناطیسی با شدت B ایجاد می نماید . آهنربا را طوری قرار دهید که میدان مغناطیسی حاصل بر امتداد ox امتداد سرعت - و امتداد oy امتداد میدان الکتریکی - عمود باشد.
پ) قسمت سوم دستگاه سطح درونی آن به روی سولفید آغشته شده که محل برخورد الکترونها را مشخص می کند.
وقتی
الکترو از آند گذشت و وارد قسمت دوم شد اگر دو میدان الکتریکی و مغناطیسی
تاثیر ننمایند نیرویی بر آنها وارد نمی شود لذا مسیر ذرات یعنی پرتو
الکترونی مستقیم و در امتداد ox امتداد سرعت ) خواهد بود و در مرکز پرده حساس p یعنی نقطه p0 اثر نورانی ظاهر می سازد.
اگر بین دو جوشن خازن اختلاف پتانسیلv1 را برقرار کنیم شدت میدان الکتریکی دارای مقدار معین E خواهد بود و نیروی وارد از طرف چنین میدانی بر الکترون برابر است با FE = e E این نیرو در امتداد oy و در خلاف جهت میدان یعنی از بالا به پایین است.
میدان مغناطیسی B را طوری قرار می دهند که برسرعتv عمود
باشد . الکترون در عین حال در میدان مغناطیسی هم قرار می گیرد و نیرویی از
طرف این میدان بر آن وارد می شود که عمود بر سرعت و بر میدان خواهد بود .
اگر این نیرو را بصورت حاصلضرب برداری نشان دهیم برابر است با:
FM = q.(VXB)
در اینجا q = e پس:
FM = q.(VXB)
و مقدار عددی این نیرو
مساوی است با F = e v B زیرا میدان B بر سرعت v عمود است یعنی
زاویه بین آنها 90 درجه و سینوس آن برابر واحد است. اگر میدان B عمود
بر صفحه تصویر و جهت آن بجلوی صفحه تصویر باشد امتداد و جهت نیروی FM در جهت oy یعنی در خلاف جهت FE خواهد بود. حال میدان مغناطیسی B را طوری تنظیم می نمایند کهFE = FM
گردد و این دو نیرو همدیگر را خنثی نمایند. این حالت وقتی دست می دهد که
اثر پرتو الکترونی روی پرده بی تغییر بماند پس در این صورت خواهیم داشت:
FM = FE
e.v.B = e E
v = E/ B
چون مقدار E و B معلوم
است لذا از این رابطه مقدار سرعت الکترون در لحظه ورودی به خازن بدست می
اید . حال که سرعت الکترون بدست آمد میدان مغناطیسی B را حذف می کنیم تا
میدان الکتریکی به تنهای بر الکترون تاثیر نماید . از آنجاییکه در جهت ox
نیرویی بر الکترون وارد نمی شود و فقط نیروی FE بطور
دائم آنرا بطرف پایین می کشد لذا حرکت الکترون در داخل خازن مشابه حرکت
پرتابی یک گلوله در امتداد افقی می باشد و چون سرعت الکترون را نسبتا کوچک
در نظر می گیریم معادلات حرکت الکترون ( پرتو الکترونی ) در دو جهت ox و oy معادلات دیفرانسیل بوده و عبارت خواهد بود از
m0(d2x /dt2)/span>=0 در امتداox
m0d2y /dt2)=e. E در امتداoy
با توجه به اینکه مبدا حرکت را نقطه ورود به خازن فرض می کنیم اگر از معادلات فوق انتگرال بگیریم خواهیم داشت:
y=(1/2)(e.E)t2/m0
x=v.t
معادلات
فوق نشان می دهد که مسیر حرکت یک سهمی است و مقدار انحراف پرتو الکترونی
از امتداد اولیه (ox ) در نقطه خروج از خازن مقدار y در این لحظه خواهد بود . اگرطول خازن را به L نمایش دهیم x = L زمان لازم برای سیدن به انتهای خازن عبارت خواهد بود از t = L / v اگر این مقدار t را در معادله y قرار دهیم مقدار انحراف در لحظه خروج از خازن به دست می آید:
Y = ½ e( E/m0) ( L/ v )2
e/ m0 = ( 2y/ E ) ( v/ L )2
که در آن v سرعت
الکترون که قبلا بدست آمده است. L و E بترتیب طول خازن و شدت میدان
الکتریکی که هر دو معلوم است پس اگر مقدار y را اندازه بگیریم بار ویژه یا
e/m0 محاسبه می شود.
پس از خروج
الکترون از خازن دیگر هیچ نیرویی بر آن وارد نمی شود بنابراین از آن لحظه
به بعد حرکت ذره مستقیم الخط خواهد بود و مسیر آن مماس بر سهمی در نقطه
خروج از خازن است . اگر a فاصله پرده از خازن یعنی D P0 باشد می توانیم بنویسیم:
P0P1 = y + DP0 tg?
tg?عبارتست از ضریب
زاویه مماس بر منحنی مسیر در نقطه خروج از خازن و بنابراین مقدار یست
معلوم پس باید با اندازه گرفتن فاصله اثر روی پرده( P0 P1)به مقدار y رسید و در نتیجه می توانیم e/ m0 را محاسبه نماییم.
مقداری که در آزمایشات اولیه بدست آمده بود 108×7/1 کولن بر گرم بود مقداریکه امروزه مورد قبول است و دقیقتر از مقدار قبلی است برابر 108×7589/1 کولن بر گرم است.
علاوه بر تامسون، میلیکان نیز از سال 1906 تا 1913 به مدت هفت سال با روشی متفاوت به اندازه گیری بار الکترون پرداخت.
کلمات کلیدی:
درباره شاعر
شیخکلمات کلیدی:
تفاوت در حکو مت ها
1- تاریخ 2- فرهنگ 3- دین 4- همه موارد |
|
ریا ست قوه مجریه
1- رهبر 2- رئیس جمهور 3- رئیس مجلس 4- وزیر کشور |
|
وظیفه ی اصلی
1- رسیدگی به شکا یا
|
|
کدام یک از موارد زیر
1- سلام و احوال پرسی 2- رعایت عفت عمومی 3- پذیرا یی از مهمان 4- سه وعده غذا خوردن |
|
ب ) عبا رت های زیر
|
|
هدف مشترک همه ی مؤسسا ت ...........................................
|
|
به با ید ها و نبا ید
|
|
مهمترین رکن حکومت ما ............................. .... است. |
|
مجلس شورای اسلامی و ............................
|
|
ج)
|
|
مردم به چند صورت با
|
|
اگر بین موسسات هماهنگی نباشد مردم با
|
|
آیا جامعه بدون حکومت می تواند
|
|
|
|
|
|
قا نون را تعریف کنید ؟
|
|
ویژگی های حکو مت الهی را
|
|
قوه ی قضا ئیه چه وظا یفی بر
|
|
تفا وت سؤال و استیضا ح را بنو یسید .
|
|
چرا نمایندگان مجلس تحقیق و بررسی می کنند؟
|
|
رئیس مجلس چه وظیفه ای بر عهده دارد ؟
|
|
حکومت ما از نوع ولایت فقیه است ،یعنی چه ؟
|
|
برای ایجاد نظم و هماهنگی در جامعه ، مردم وموسسات چه وظایفی را بر
|
|
از وظایفی که همه حکومتها بر عهد ه دارند سه
|
|
از کار کرد های قانون در جامعه سه مورد را بنویسید .
|
کلمات کلیدی: